Commissarissen kunnen bonussen terugvorderen of aanpassen

Uitkering of toekenning van bonussen binnen naamloze vennootschappen moet in de toekomst in bepaalde gevallen ongedaan kunnen worden gemaakt of worden teruggevorderd, zo vindt de ministerraad. Dit zou moeten gelden voor bonussen die achteraf bezien zijn toegekend op basis van onjuiste (financiële) gegevens (“claw back”) en voor bonussen die wegens onredelijkheid en onbillijkheid niet kunnen worden gerechtvaardigd. De ministerraad heeft op voorstel van minister Hirsch Ballin van Justitie op 28 mei 2010 ingestemd met een daartoe strekkend wetsvoorstel.

De afgelopen jaren hebben bonusuitkeringen volgens de ministerraad geleid tot grote maatschappelijke beroering. De kritiek heeft niet alleen betrekking op de hoogte van de bonussen, maar vooral ook op de omstandigheid dat bonussen zijn toegekend of uitgekeerd in perioden dat bedrijven gebukt gingen onder grote financiële problemen als gevolg van de wereldwijde financiële crisis. Zeker in de financiële sector zijn er excessen geweest. Die excessen wil de ministerraad in de toekomst voorkomen.

Het is de raad van commissarissen die in de toekomst de waarde van een in het vooruitzicht gestelde bonus kan bijstellen of een uitgekeerde bonus namens de vennootschap kan terugvorderen. Daarnaast is het de bedoeling dat de raad van commissarissen wordt verplicht te toetsen of bonussen die onvoorwaardelijk worden in geval van een openbaar bod moeten worden aangepast. Volgens de ministerraad hebben buitensporige bonussen bijgedragen aan een – achteraf gezien – onverantwoord risicobereidheid binnen financiële instellingen, terwijl de overheid bedrijven in deze sector heeft moeten ondersteunen. Ook bij andere NV’s kunnen bonussen volgens deze raad zo hoog zijn dat de ontvangers daarvan zich niet langer laten leiden door het (lange termijn) belang van de onderneming.

De regeling moet van toepassing worden op de bestuurders van alle NV’s, waaronder de NV’s die een bank of verzekeringsmaatschappij in stand houden. Het kabinet verwacht dat de maatregel de raad van commissarissen in staat stelt te verzekeren dat een beloning bijdraagt aan het (lange termijn) belang van de onderneming. De nieuwe regeling geldt ook voor bestaande contracten.

De raad van commissarissen kan de waarde van de bonus aanpassen als uitkering ervan naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou zijn. Dit is volgens demissionair minister Hirsch Ballin het geval wanneer de koers van de aandelen waar de uitbetaling van de bonus van afhangt buitensporig is gestegen door omstandigheden die niet tevoren waren voorzien. Of als de economische situatie van de vennootschap of de markt ongunstig is terwijl daar onvoldoende rekening mee is gehouden bij het vaststellen van de doelen waarop de bonus is gebaseerd. Een terugvordering is mogelijk als de doelen waarop de bonus is gebaseerd in werkelijkheid niet zijn bereikt terwijl dit wel in de jaarstukken is vermeld.

De ministerraad heeft ermee ingestemd het wetsvoorstel voor advies aan de Raad van State te zenden. De tekst van het wetsvoorstel en van het advies van de Raad van State worden openbaar gemaakt bij indiening bij de Tweede Kamer.