Inwerkingtreding Europese erfrechtverordening

Op 17 augustus 2015 zullen de bepalingen van de Europese erfrechtverordening in werking treden. Deze verordening introduceert geharmoniseerde regels in de Europese Unie ten aanzien van de bevoegdheid, het toepasselijke recht en de erkenning en tenuitvoerlegging op het terrein van het internationaal erfrecht. De verordening zal echter niet gelden in het Verenigd Koninkrijk, Ierland en Denemarken.

De verordening zal van toepassing zijn op de erfopvolging van personen die komen te overlijden op of na 17 augustus 2015. De afhandeling van een internationale erfenis wordt dankzij de verordening gemakkelijker voor burgers binnen de Europese Unie. Momenteel kent iedere lidstaat namelijk zijn eigen regels van internationaal erfrecht. Een grensoverschrijdende erfenis kan daardoor erg gecompliceerd zijn, bijvoorbeeld in het geval van een vakantiehuis of een erfgenaam in het buitenland. Zo kan het voorkomen dat er een conflict ontstaat tussen twee stelsels van internationaal privaatrecht, waarbij beide stelsels wensen te worden toegepast. De vraag is dan welk nationaal recht dwingend van toepassing is.

Dankzij de verordening zijn bovenstaande conflicten binnenkort verleden tijd. De hoofdregel:  waar de erflater op het tijdstip van overlijden zijn ‘gewone verblijfplaats’ had, is bepalend voor de rechtsmacht en het toepasselijk recht; de rechter van die lidstaat is bevoegd en het recht van die lidstaat is het toepasselijke recht. Van deze hoofdregel kan worden afgeweken door een rechtskeuze te maken en deze uitdrukkelijk in de vorm van een uiterste wilsbeschikking vast te leggen. Er kan slechts een keuze worden gemaakt voor het recht van de staat, waarvan een persoon op het tijdstip van de rechtskeuze of het tijdstip van overlijden de nationaliteit bezit.

Tevens wordt in de verordening het instrument van de ‘Europese erfrechtverklaring’ in het leven geroepen. Voor alle notarissen in Europa wordt het mogelijk om een Europese Erfrechtverklaring op te stellen, waarmee erfgenamen en executeurs hun rechten en bevoegdheden in alle lidstaten kunnen aantonen.

Daarnaast hoeven erfgenamen in Nederland niet meer zelf naar het buitenland voor het afleggen van een verklaring van aanvaarding of verwerping van de nalatenschap, als de erfrechtprocedure in een andere lidstaat plaatsvindt. Voortaan kan dit ook bij de Nederlandse griffie van de rechtbank van de woonplaats van de erfgenaam.

Wel moet men zich realiseren dat de verordening alleen de vererving regelt. Op fiscaal gebied verandert de verordening niets ten aanzien van de te betalen erfrechtbelasting in het buitenland. 

Zie Europese erfrechtverordening