27 January 2017
Cassation (Supreme Court Appeals)
Uitspraak Hoge Raad: Contractenrecht (ECLI:NL:HR:2017:95, 27 januari 2017, nr. 15/04193 en 15)
Verbreking joint venture. Kwijtingsbeding in vaststellingsovereenkomst.
Uitspraak Hoge Raad: Appelprocesrecht (ECLI:NL:HR:2017:112, 27 januari 2017, nr. 16/00699)
Uitsluiting in art. 490d Rv van hoger beroep tegen beschikking van rechter-commissaris; kan appelverbod met beroep op doorbrekingsgrond worden doorbroken?
Uitspraak Hoge Raad: WSNP (ECLI:NL:HR:2017:111, 27 januari 2017, nr. 16/04131)
Tussentijdse beëindiging (art. 350 lid 3, sub f, Fw). Feiten en omstandigheden die op het tijdstip van toelatingsbeslissing reeds bekend waren.
26 January 2017
IT & Privacy
AP controleert maatregelen Abrona na dwangsom over zieke werknemers
De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) heeft een last onder dwangsom opgelegd aan stichting Abrona. Stichting Abrona is gespecialiseerd in dienstverlening aan mensen met een verstandelijke beperking in de provincie Utrecht.
Motie internationaal fiscaal verdragsbeleid aangenomen
Op 24 januari nam de Tweede Kamer vijf moties aan over het internationaal fiscaal (verdrags)beleid. De meest belangrijke ziet op de substance vereisten bij zogenoemde brievenbus-bv’s.
25 January 2017
Corporate law - M&A
Bestuurdersaansprakelijkheid: te late deponering van de jaarrekening. Zwaard van Damocles?
Met ingang van het boekjaar 2016 is de maximale termijn van deponering van de jaarrekening 12 maanden na het einde van het boekjaar. Voorheen was dat 13 maanden. Bij het boekjaar 2015 dat eindigt op 31 december is de uiterlijke datum van deponering dus 31 januari 2017. Bij het boekjaar 2016 is de uiterlijke datum van deponering 31 december 2017.
20 January 2017
Uitspraak Hoge Raad: Thuiskopievergoeding (ECLI:NL:HR:2017:59, 20 januari 2017, nr. 11/01131)
Geldt de in art. 16c Aw neergelegde beperking van het auteursrecht ook voor reproducties uit illegale bron?
Hoge Raad: Nederlandse rechter onbevoegd in geschil Europese Octrooi Organisatie
De Europese Octrooi Organisatie kan zich beroepen op immuniteit van jurisdictie in een geschil met vakbonden. Dat oordeelt de Hoge Raad vandaag. Dit betekent dat de Nederlandse rechter onbevoegd om te oordelen in het aan hem voorgelegde geschil tussen de Europese Octrooi Organisatie (EOO) en twee vakbonden: de Vakbondsunie van het Europees Octrooibureau (VEOB) en de Staff Union of the European Patent Office (SUEPO). Eerdere uitspraken van de voorzieningenrechter en van het gerechtshof Den Haag zijn door de Hoge Raad vernietigd.
17 January 2017
Family & Inheritance law
Modernisering familie-erfrecht: invoering ‘meerouderschap’ en ‘meeroudergezag’?
De afgelopen decennia is de diversiteit in gezinsvormen toegenomen. Het familie-erfrecht was en is echter nog steeds voor een groot deel gebaseerd op het idee van een ‘traditioneel gezin’: een gehuwd paar van verschillend geslacht met biologische kinderen. Steeds meer kinderen groeien echter op in een andere leefvorm, zoals een eenoudergezin, adoptie- of pleeggezin, homo-gezin, samengesteld gezin of in een meeroudergezin (ook wel ‘regenbooggezin’ genoemd).
13 January 2017
Uitspraak Hoge Raad: Onrechtmatige daad (ECLI:NL:HR:2017:32, 13 januari 2017, nr. 15/04356)
Vraag of Daf een vrachtwagen, die bij normaal gebruik voor het doel waarvoor de auto is bestemd schade veroorzaakt, als producent in het verkeer heeft gebracht. Moet bij het antwoord op die vraag worden aangesloten bij de maatstaf voor productaansprakelijkheid van HvJEU 9 februari 2006?
11 January 2017
Boetes voor EDEKA en meubelmakers voor verticale prijsbinding in Duitsland
Recent kregen twee Duitse EDEKA supermarkten boetes opgelegd voor het afstemmen van prijzen van bier met een bierbrouwerij. Ook kregen vijf meubelproducenten boetes voor het opleggen van prijzen. Overtreding EDEKA De twee supermarkten kregen een boete opgelegd van EUR 18,3 miljoen voor het afstemmen van prijsstijgingen van bier tussen 2006 en 2009. De brouwerij, Anheuser Busch InBev Germany Holding GmhB (‘InBev’), coördineerde de prijsstijgingen van de concurrerende supermarkten en kreeg hiervoor al eerder een boete opgelegd. Overtreding meubelproducenten Vijf meubelproducenten (Aeris, Hülsta-Werke Hüls, Kettler, Rolf Benz en Zebra Nord) en vier werknemers kregen in totaal boetes van EUR 4,43 miljoen voor het opleggen van …
Boetes opgelegd aan EDEKA en meubelproducenten voor verticale prijsafspraken in Duitsland
Onlangs kregen twee Duitse EDEKA supermarkten [boetes](http://www.bundeskartellamt.de/SharedDocs/Meldung/EN/Pressemitteilungen/2016/15_12_2016_Vertikalfall%20Abschluss.html;jsessionid=4131A3695893CB1608380188E585465E.1_cid371?nn=3591568) voor het sturen van de bierprijzen samen met een brouwerij. Daarnaast kregen vijf meubelproducenten ook [boetes](http://www.bundeskartellamt.de/SharedDocs/Meldung/EN/Pressemitteilungen/2017/12_01_2017_Vertikalfall_Moebel.html) voor prijsafspraken. De EDEKA-supermarkten ontvingen een boete van 18,3 miljoen euro voor het coördineren van prijsverhogingen van bier tussen 2006 en 2009. De brouwerij waarmee ze samenspanden, Anheuser Busch InBev Germany Holding GmhB (‘InBev’), had al eerder een boete gekregen voor het coördineren van de prijsverhogingen met de supermarkten. Daarnaast hebben vijf meubelproducenten, Aeris, Hülsta-Werke Hüls, Kettler, Rolf Benz en Zebra Nord, en vier werknemers in totaal boetes gekregen van 4,43 miljoen euro voor het sturen van prijzen aan …
Zorg
Zorgbrede Governancecode 2017: Zorgbestuurders en toezichthouders opgelet!
Het interne toezicht binnen zorginstellingen staat de laatste jaren in de schijnwerpers. Het begrip governance belandde dan ook met grote regelmaat op de bestuurs- en toezichttafel. Vanaf 1 januari jl. is de nieuwe Zorgbrede Governancecode 2017 (hierna:de Governancecode) in werking getreden. Eens en te meer reden om de governance van uw eigen zorginstelling weer eens onder de loep te nemen.
10 January 2017
Contractual interpretation in the Netherlands
Written contracts may be interpreted differently in different states. When you are considering business in the Netherlands, possibly applying Dutch law and giving jurisdiction to a Dutch court, it is important to know how contracts are interpreted there. Contractual interpretation is a hot item in the Netherlands. As soon as there is a dispute regarding the validity of a contract, often also the interpretation of specific provisions is subject of debate. All parties want to interpret the contract in a way which is positive for them, but who is ‘right’?
Belastingtarieven 2017
Bijgaand treft u een cijfermatig overzicht van de belastingtarieven 2017. Wij hebben voor u een selectie gemaakt van de belangrijkste wijzigingen.
Kan na de laatste wetwijziging nog steeds een huurovereenkomst woonruimte met een minimum looptijd worden gesloten?
Sinds 1 juli 2016 kan een verhuurder een “echte” tijdelijke huurovereenkomst met betrekking tot woonruimte sluiten. De vraag is gerezen of het sindsdien nog mogelijk is om huurovereenkomsten woonruimte met een “minimum looptijd” te sluiten. De minister heeft het doel van de wetgeving naar aanleiding van kamer vragen, verduidelijkt.
06 January 2017
Employment law
In terms of New Year’s resolutions: saving on employment costs through age-related vacation and/or leave days
Traditionally, many of the Dutch collective bargaining agreements or terms and conditions of employment include a scheme for vacation and/or leave days that accrue in proportion to the age of employees (“age-related vacation and/or leave days”). For example a scheme that stipulates that employees who have reached the age of sixty accrue additional vacation days. But is such a scheme allowed and if so, under which circumstances?
Uitspraak Hoge Raad: CAO-recht. CAO Taxivervoer. Uitleg ‘pauzeregeling’. Vaststellingsovereenkomst en dwingend recht (ECLI:NL:HR:2017:19, 6 januari 2017, zaaknr. 15/03095)
CAO-recht. CAO Taxivervoer. Uitleg ‘pauzeregeling’. Vaststellingsovereenkomst en dwingend recht (art. 7:902 BW). Betekenis vaststellingsovereenkomst tussen werkgever en oud-werknemers voor vordering van cao-partners tot naleving van cao en betaling van boete (art. 15 Wet cao, art. 3 lid 4 Wet AVV).
Uitspraak Hoge Raad: Onrechtmatige overheidsdaad. Ontslagvergunning verleend door UWV na onvoldoende onderzoek. Schadevordering werknemer tegen UWV.
Onrechtmatige overheidsdaad. Ontslagvergunning verleend door UWV na onvoldoende onderzoek. Schadevordering werknemer tegen UWV. Maatstaf voor causaal verband in geval van onrechtmatige bestuursbesluiten.
Uitspraak Hoge Raad: Omzetbelasting; overdracht van nieuwe schoolgebouwen door een gemeente aan een ’tussengeschoven’ stichting; misbruik van recht? (ECLI:NL:HR:2017:5, 6 januari 2017, zaaknr. 15/03526)
Omzetbelasting; overdracht van nieuwe schoolgebouwen door een gemeente aan een ‘tussengeschoven’ stichting; misbruik van recht?; tweede cassatie; vervolg op BNB 2014/158; hof heeft verwijzingsopdracht niet goed uitgevoerd.
Uitspraak Hoge Raad: Het niet-heffen door Duitsland over ontslagvergoeding is geen bijzondere omstandigheid die een andere verdeling van de heffingsbevoegdheid rechtvaardigt (ECLI:NL:HR:2017:6, 6 januari 2017, zaaknr. 15/05836)
Art. 25, lid 2, Verdrag Nederland-Duitsland. Rechtsgeldigheid onderlingoverlegovereenkomst. Toepassing BNB 2004/344 en 345. Het niet-heffen door Duitsland over ontslagvergoeding is geen bijzondere omstandigheid die een andere verdeling van de heffingsbevoegdheid rechtvaardigt.
04 January 2017
Slechts gedeeltelijk uploaden eigen verklaring hoeft niet fataal te zijn
Op 12 december 2016 oordeelde de voorzieningenrechter van de Rechtbank Overijssel dat het bij inschrijving niet volledig uploaden van de Eigen Verklaring in de omstandigheden van het geval niet fataal is. De aanbestedende dienst had de betreffende inschrijving niet ongeldig mogen verklaren zonder eerst de mogelijkheid tot herstel te bieden. Feiten en achtergronden Op 14 april 2016 kondigde de gemeente Enschede namens alle Twentse gemeenten (hierna: ‘de Gemeente’) de Europese openbare aanbesteding voor de opdracht “Maatwerkvoorzieningen 2017 alle leeftijden” (hierna: ‘de Aanbesteding’) aan. Het doel van de Aanbesteding is het sluiten van raamwerkovereenkomsten voor de periode van 1 jaar met een optie …
Het hoeft niet fataal te zijn om slechts een deel van je eigen verklaring te uploaden: hier is hoe je dit kunt aanpakken
Op 12 december 2016, heeft de voorzieningenrechter van de Rechtbank Overijssel besloten dat het niet volledig uploaden van de Eigen Verklaring tijdens de inschrijving, gegeven de omstandigheden, niet verplicht is. De aanbestedende dienst had de desbetreffende inschrijving niet ongeldig mogen verklaren zonder eerst de mogelijkheid tot herstel aan te bieden. Op 14 april 2016, heeft de Gemeente Enschede namens alle Twentse gemeenten een aankondiging gedaan voor de Europese openbare aanbesteding voor de opdracht “Maatwerkvoorzieningen 2017 alle leeftijden”. Het doel van deze aanbesteding is om raamwerkovereenkomsten te sluiten voor de periode van een jaar met de mogelijkheid tot eenzijdige verlenging van maximaal …
03 January 2017
Concept voorstel Wet Generieke Digitale Infrastructuur: toegang tot elektronische publieke dienstverlening
Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties (BZK) heeft een concept voorstel voor de Wet generieke digitale infrastructuur (Wet GDI) op internet gepubliceerd. Deze wet beoogt een betrouwbare toegang van burgers en ondernemingen tot elektronische dienstverlening van Nederlandse bestuursorganen en aangewezen private organisaties (zoals pensioenuitvoerders en zorgverzekeraars) te waarborgen.
Onderwijs
Wijziging door de gemeente van geldend beleid tot bekostiging van renovatie: kan dat zomaar?
De rechtbank Overijssel vernietigt in deze uitspraak van 17 augustus 2016 het besluit van de gemeente Deventer om geen geld toe te kennen aan de renovatie van basisschool De Sleutel in Schalkhaar. De gemeente stelt dat het Rijk voor renovatie van schoolgebouwen per 2015 geen middelen meer beschikbaar stelt. De rechtbank overweegt dat een bestuursorgaan niet kan afwijken van een beleid vanwege de gevolgen die de toepassing van het beleid voor het bestuursorgaan zelf zou hebben.
29 December 2016
Persoonlijke boetes in het mededingingsrecht en vrijwaringsperikelen
Sinds de Nederlandse kartelautoriteit Autoriteit Consument & Markt (‘ACM’) op 1 oktober 2007 de mogelijkheid heeft gekregen om ook natuurlijke personen te beboeten wegens betrokkenheid bij overtredingen van het kartelverbod heeft ACM dit verschillende keren gedaan. Per 1 juli 2016 is de maximum boete die ACM aan natuurlijke personen kan opleggen verhoogd tot € 900.000 (was € 450.000). In 2014 is bij een eerdere wetswijziging bepaald dat de betalingsverplichting door het instellen van bezwaar en beroep niet langer wordt opgeschort. Bij diezelfde wetswijziging is voorts bepaald dat ex-werknemers zich ten behoeve van hun voormalig werkgever niet langer kunnen beroepen op hun zwijgrecht. Silvia Vinken maakt in …
Persoonlijke Boetes binnen Mededingingsrecht en Vrijwaringsperikelen: Een Diepgaande Analyse
Sinds 1 oktober 2007 heeft de Autoriteit Consument & Markt (ACM), de Nederlandse kartelautoriteit, de mogelijkheid om ook individuele personen te beboeten wegens betrokkenheid bij overtredingen van het kartelverbod. Dit heeft ACM sindsdien meerdere keren toegepast. Vanaf 1 juli 2016 is de maximum boete die de ACM aan individuele personen kan opleggen echter verhoogd tot € 900.000, flink hoger dan de vorige limiet van € 450.000. In een wetswijziging in 2014 is bepaald dat het instellen van bezwaar en beroep niet langer resulteert in de opschorting van de betalingsverplichting. Op hetzelfde moment werd ook besloten dat ex-medewerkers zich niet langer op …
28 December 2016
Nederlands Tijdschrift voor Fiscaal Recht: Lening aan fiscaal partner
In geval van een aan de partner verstrekte onzakelijke lening, kan er geen afwaarderingsverlies genomen worden. Er bestaat vooralsnog geen ruimte voor een tegemoetkoming.
23 December 2016
Apple final State aid decision published
On Monday, December 19, 2016, the European Commissioner for competition, Margrethe Vestager, published the full text of the Apple State Aid Case/ Decision as already crystallized in August this year. The European Commission (‘EC’) concludes that Apple in two advance pricing agreements (“APA”) benefitted from unlawful State aid granted by Ireland, and it orders full recovery of the aid in an amount of up to €13 billion (the unpaid taxes in Ireland from Apple for the years 2003 to 2014) plus compounded interest. It is for the Irish tax authorities to now determine the exact amount and the modalities of payment. As a reaction, the Irish Department of Finance of legal arguments objecting to the Case.
Uitspraak Hoge Raad: Geschil over eigendom van Stradivarius-viool die in consignatie is gegeven aan vioolhandelaar en door deze aan een derde is verkocht (ECLI:NL:HR:2016:2984, 23 december 2016, zaaknr. 15/03091)
Goederenrecht. Geschil over eigendom van Stradivarius-viool die in consignatie is gegeven aan vioolhandelaar en door deze aan een derde is verkocht. Revindicatie. Beschikkingsbevoegdheid consignatiehouder? Uitleg eigendomsclausule in consignatieovereenkomst.
Uitspraak Hoge Raad: Rechter-commissaris roept bestuurder en accountant van gefailleerde vennootschap op voor een verhoor (ECLI:NL:HR:2016:2997, 23 december 2016, zaaknr. 16/01616)
Insolventierecht. Rechter-commissaris roept bestuurder en accountant van gefailleerde vennootschap op voor een verhoor (art. 66 Fw en art. 105 Fw). Mogelijkheid van misbruik van bevoegdheid door R-C? Art. 3:13 lid 2 BW. Moet R-C inzicht geven in doel van het verhoor? Bijzondere omstandigheden.
Uitspraak Hoge Raad: Zorgplicht advocaat om te overleggen of er aanleiding is een toevoeging aan te vragen (ECLI:NL:HR:2016:2992, 23 december 2016, zaaknr. 16/00453)
Contractenrecht. Zorgplicht advocaat om te overleggen of er aanleiding is een toevoeging aan te vragen. Gebrek aan belang in cassatie.
Uitspraak Hoge Raad: Art. 163 Rv belet niet dat de rechter een persoon als getuige hoort van wie een schriftelijke verklaring in het geding is gebracht (ECLI:NL:HR:2016:2986, 23 december 2016, zaaknr. 15/03643)
Procesrecht. Art. 163 Rv belet niet dat de rechter een persoon als getuige hoort van wie een schriftelijke verklaring in het geding is gebracht (HR 9 juli 2004, ECLI:NL:HR:2004:AO7817, NJ 2005/270). Bewijswaardering van schriftelijke verklaring (HR 19 december 2003, ECLI:NL:HR:2003:AL8422, NJ 2004/151) en van verklaring van getuige die is gehoord met gebruikmaking van schriftelijke verklaring.
Uitspraak Hoge Raad: Netvliesloslating bij te vroeg geboren kind (ECLI:NL:HR:2016:2987, 23 december 2016, zaaknr. 15/03780)
Medische aansprakelijkheid. Netvliesloslating bij te vroeg geboren kind. Mislukte controle. Vraag wanneer nieuwe controlepoging had moeten plaatsvinden, essentiële stellingen. Vraag wat er bij tijdige controle gebeurd zou zijn. Condicio sine qua non-verband. Kansschade.
Hoge Raad: Voorwaardelijke ontbinding arbeidsovereenkomst nog steeds mogelijk
Een werkgever die een werknemer op staande voet heeft ontslagen kan aan de kantonrechter verzoeken de arbeidsovereenkomst voor de zekerheid ook voorwaardelijk te ontbinden. Dit kan echter alleen als de betreffende kantonrechter zelf oordeelt dat het ontslag op staande voet niet rechtsgeldig is geweest. Dit heeft de Hoge Raad vandaag geoordeeld in een zogenoemde prejudiciële procedure, waarin een kantonrechter hem om uitleg heeft gevraagd over deze belangrijke arbeidsrechtelijke kwestie.
Uitspraak Hoge Raad: Is onder de Wet werk en zekerheid nog een voorwaardelijk ontbindingsverzoek van de werkgever mogelijk nadat de werknemer op staande voet is ontslagen? (ECLI:NL:HR:2016:2998, 23 december 2016, zaaknr. 16/02674)
Prejudiciële vragen (art. 392 Rv). Arbeidsrecht. Is onder de Wet werk en zekerheid nog een voorwaardelijk ontbindingsverzoek van de werkgever mogelijk nadat de werknemer op staande voet is ontslagen? Samenloop met verzoek werknemer tot vernietiging van ontslag op staande voet; wijze van behandeling. Toepasselijkheid bewijsrecht?
Uitspraak Hoge Raad: Opdracht aan makelaar tot bemiddeling bij totstandkoming huurovereenkomst bedrijfsruimte (ECLI:NL:HR:2016:2993, 23 december 2016, nr. 15/04699)
Opdracht aan makelaar tot bemiddeling bij totstandkoming huurovereenkomst bedrijfsruimte. Schadevordering wegens tekortkoming makelaar gecedeerd. Omvat gecedeerde vordering ook exploitatieverliezen? Uitleg cessieakte. Rekenfout.
Voorgenomen aanpassing dividendbelasting toegelicht door Staatssecretaris van Financiën
In een eerdere alert hebben we al kort de voorgestelde belastingplicht voor coöperaties gemeld. In beginsel zijn coöperaties niet belastingplichtig voor de dividendbelasting. Onlangs, op 16 december 2016, verscheen er een brief waarin de staatssecretaris antwoord geeft op door de Tweede Kamer gestelde vragen, naar aanleiding van de eerdere brief van 20 september 2016.
22 December 2016
Bestuursrechtelijke complicaties voor de verhuurder
Bestuursrechtelijke complicaties voor de verhuurder en hoe hennep telende huurders bestuursrechtelijke risico's voor verhuurders opleveren.
Nederlands Tijdschrift voor Fiscaal Recht: Gedeeltelijke staking van onderneming door verkoop groot deel van cliëntenportefeuille
Door verkoop groot deel cliëntenportefeuille is sprake van gedeeltelijke staking van de onderneming.
21 December 2016
Intellectual Property Retail & Franchise
L’Oréal’s trademarks successfully combat trade in damaged and tampered-with perfumes
Under EU law, it is generally allowed to resell brand products that have been put on the EU market by the trademark owner or with his consent. But what about reselling brand products that are damaged or tampered with?
Intellectual Property
Is it allowed to import branded products into Europe?
Is it allowed to buy branded products abroad (outside of Europe) and import them into Europe? What is parallel import? Is grey import allowed? These questions are frequently asked. In this blog we will provide the answers to these questions.
Nihilstelling partneralimentatie bij wijze van voorlopige voorziening
Bent u verplicht om partneralimentatie te betalen, die u niet meer kan voldoen door een gewijzigde omstandigheid die onmiddellijk is ingetreden? Dan is het zaak om een wijzigingsprocedure bij de rechtbank te starten. U hoeft echter de einduitspraak van de rechtbank niet lijdzaam af te wachten.
18 December 2016
BANNING’s Brand protection in the Netherlands: victory for Chanel and Coty against smell-alikes
Lessons from Chanel and Coty’s smell-alike victory. A Netherlands court has held that use of perfume comparison lists constitutes trademark infringement when it crosses the boundaries of comparative advertising.
BANNING’s Merkbescherming in Nederland: Overwinning voor Chanel en Coty tegen geur-lookalikes
16 December 2016
Misbruik van inzagerecht Wbp
Net als bij de Wet openbaarheid bestuur wordt soms oneigenlijk gebruik gemaakt van het recht op inzage. Het gaat dan om situaties waarbij het recht op inzage wordt gebruikt voor een ander doel dan waar het voor is bedoeld. De bedoeling van het recht op inzage is om degene, van wie persoonsgegevens worden verwerkt, toegang te verschaffen tot die gegevens “zodat hij zich van de juistheid en de rechtmatigheid van de verwerking ervan kan vergewissen”. Zie ook het Hof van Justitie (ECLI:EU:C:2014:2081, RO. 44).
Uitspraak Hoge Raad: Contractenrecht. Uitleg gedingstukken; beroep op dwaling (ECLI:NL:HR:2016:2884, 16 december 2016, nr. 15/04494)
Koopovereenkomst woning met agrarische bestemming.
Uitspraak Hoge Raad: Procesrecht (ECLI:NL:HR:2016:2879, 16 december 2016, nr. 16/03244)
Onteigening. Uitspraak van ABRvS door partij toegezonden aan rechtbank nadat vonnis was bepaald. Schending diverse procesrechtelijke voorschriften en beginselen; hoor en wederhoor.
Uitspraak Hoge Raad: Contractenrecht. Is sprake van bijzondere last of beperking? (ECLI:NL:HR:2016:2885, 16 december 2016, nr. 15/04731)
Koopovereenkomst woning met agrarische bestemming. Is sprake van bijzondere last of beperking (art. 7:15 BW)?
Uitspraak Hoge Raad: Medezeggenschap in zorginstelling (ECLI:NL:HR:2016:2890, 16 december 2016, nr. 15/02879)
Criteria voor verplichting tot instellen van cliëntenraad op grond van art. 2 Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen (Wmcz).